Του καθηγητή Δρα Ηλία Φιλιππίδη
Μεταξύ ελληνικής παρακμής και αναγεννήσεως
1. Ο Σκοπός και τα παρατράγουδα
Πριν τον Β’ Παγκόσμιο πόλεμο τα κρητικά πολιτιστικά σωματεία εκτός Κρήτης ήταν ελάχιστα. Μετά τον Πόλεμο και μέχρι την δεκαετία του 1980 σχεδόν σε κάθε δήμο της Αττικής αλλά και σε πολλές πόλεις της Ελλάδας είχαν ιδρυθεί σύλλογοι Κρητών. Αυτή η εξάπλωση οφείλεται σε δύο λόγους: την έκρηξη της εσωτερικής μεταναστεύσεως στα μεταπολεμικά χρόνια και στην δεκαετία του 80 με την «εργαλειοποίηση» των Κρητών στον ανταγωνισμό των πολιτικών κομμάτων για την πολυπόθητη εξουσία.
Ο πολιτιστικός σκοπός των Κρητικών σωματείων είναι βασικά ο ακόλουθος:
Σήμερα λόγω της οικονομικής κρίσεως, όσα σωματεία πλήρωναν νοίκι για τα γραφεία τους, αντιμετώπισαν πρόβλημα, οπότε είτε φιλοξενούνται σε άλλα σωματεία με ιδιόκτητο χώρο είτε συγχωνεύονται είτε διαλύονται.
Επίσης ορισμένα σωματεία αντιμετωπίζουν πρόβλημα ανανεώσεως στελεχών. Πάντως είναι άγνωστο, αν η πρώτη αιτία των δυσκολιών συνέχειας είναι η οικονομική κρίση ή η κομματικοποίηση του σωματείου ή η παγίωση καθεστωτικών καταστάσεων. Γνωρίζω σωματείο, που ο πρόεδρος παραμένει στον θρόνο του πάνω από 35 χρόνια! Όλο λέει, ότι έχει κουρασθεί και θα παραιτηθεί αλλά φροντίζει να εγγράφει ως μέλη, μόνο όσους τον υποστηρίζουν. Σε ένα άλλο σωματείο εκλέγονται 21 μέλη από το πλειοψηφίσαν ψηφοδέλτιο και ούτε ένα από τα μειοψηφίσαντα!!
Επίσης συνηθίζεται παραμονές εκλογών να καλούνται να ψηφίσουν και μέλη άλλων κρητικών σωματείων. Εννοείται, ότι αυτά τα «νέα μέλη» μετά τις εκλογές εξαφανίζονται.
Αυτές οι πρακτικές υποβιβάζουν τον πολιτισμό και το Κρητικό όνομα.
2. Να καλύψουμε το έλλειμμα αναφορικού πολιτισμού
Από κοινωνιολογικής πλευράς χωρίζω τον πολιτισμό μας σε δύο επίπεδα:
Διαθέτουμε ένα πολύ πλούσιο διαχρονικό πολιτισμό και οι μορφές του είναι:
Η τραγωδία μας έγκειται στις ελλείψεις που έχουμε στις μορφές του επιχρονικού πολιτισμού.
Αυτές είναι τρεις:
Στις απογοητευτικές ελλείψεις του επιχρονικού πολιτισμού μας οφείλεται η σημερινή παρακμή μας και η παταγώδης αποτυχία μας, να αξιοποιήσουμε τις ιδιαίτερα ευνοϊκές διεθνείς συνθήκες στα χρόνια της Μεταπολιτεύσεως και να οικοδομήσουμε ένα σύγχρονο κράτος , σύγχρονο πολιτικό σύστημα και μία σύγχρονη βιώσιμη οικονομία.
Ως κοινωνιολόγος αλλά και προσωπικά δίνω ιδιαίτερη σημασία στην ύπαρξη ενός αναφορικού πολιτισμού, γι αυτό και καθιερώνω για πρώτη φορά αυτόν τον όρο από τις φιλόξενες σελίδες των «ΚΡΗΤΙΚΩΝ ΝΕΩΝ».
Ως αναφορικό πολιτισμό εννοώ την ύπαρξη ενός συνειδητού και συλλογικού συστήματος αξιών.
Πέσαμε στον γκρεμό των Μνημονίων, αφού προηγουμένως είχε καταρρεύσει το σύστημα των παραδοσιακών αξιών μας, το όποιο στηριζόταν στο τρίπτυχο: Θρησκεία, πατρίδα, οικογένεια. Η κυρίαρχη ιδεολογία της Μεταπολιτεύσεως εφήρμοσε την καταστροφική συνταγή: πονάει κεφάλι, κόβει κεφάλι,
Δεν πρόκειται να βγούμε από την κρίση, ακόμη και αν βγούμε στις αγορές, ακόμη και αν η Ελλάδα πλημμυρίσει στο πετρέλαιο και ντουμανιάσει στο φυσικό αέριο, εάν δεν αλλάξει η νοοτροπία των Ελλήνων.
Ο διακόπτης θα γυρίσει, μόνο όταν οι Έλληνες θα μάθουμε να βάζουμε το γενικό καλό πάνω από το ατομικό μας συμφέρον.
Όσοι λένε, ότι αυτό δεν γίνεται, απλώς ομολογούν, ότι οι ίδιοι δεν έχουν διάθεση να αλλάξουν.
3. Η σημασία των πολιτιστικών σωματείων.
Χρειαζόμαστε μία ποιοτική επανάσταση, μία επανάσταση των συνειδήσεων, όπως έλεγε ο μακαριστός μητροπολίτης Κισάμου και Σελίνου Ειρηναίος Γαλανάκης.
Χρειάζεται ένας νέος διαφωτισμός, μία νέα Φιλική Εταιρεία του πνεύματος. Αυτό δεν μπορεί να γίνει από το πολιτικό μας σύστημα, όχι μόνο διότι έχει χάσει την αξιοπιστία του αλλά μάλλον διότι δεν θέλει να ξυπνήσει το χαϊβάνι ο λαός.
Χρειαζόμαστε ένα νέο Ξεκίνημα εκ των ΚΑΤΩ, από τον ίδιο τον λαό. Από αυτή την ανάγκη προκύπτει η τεράστια ευθύνη αλλά και η δυνατότητα που έχει το Εθνικοτοπικό κίνημα σε όλη την Ελλάδα, δηλ. τα σωματεία καταγωγής.
Τρεις είναι οι στόχοι, που το Κρητικό πολιτιστικό κίνημα μπορεί να πάρει πρωτοβουλία για την ανάπλαση του πολιτισμού μας και της νοοτροπίας του Έλληνα:
Ο σύγχρονος Έλληνας πρέπει να αποτελέσει ένα ποιοτικό πρότυπο διεθνούς ακτινοβολίας. Μόνο ο ανθρώπινος παράγοντας μπορεί να αποδείξει, ότι ένας πολιτισμός είναι ζωντανός και έχει περιεχόμενο. Δεν φτάνουν τα μνημεία μας και τα συγγράμματα των βιβλιοθηκών. Χρειαζόμαστε Έλληνες με ενσωματωμένη μέσα τους την ΑΞΙΟΠΡΕΠΕΙΑ, την ΠΡΕΠΕΙΑ, τον ΠΑΤΡΙΩΤΙΣΜΟ και την ΕΥΘΥΝΗ.
Μόνο έτσι θα εξασφαλίσουμε το μέλλον της πατρίδας μας και του Ελληνισμού, διαφορετικά μας περιμένει η διάλυση του κράτους μας και η εξαφάνιση του Ελληνισμού έπειτα από 5000 χρόνια ένδοξης πορείας.
Αυτό το άρθρο δημοσιεύτηκε στην μηνιαία Κρητική εφημερίδα" ΚΡΗΤΙΚΆ ΝΈΑ ", φυλ. Νοέμβριος 2018
Μεταξύ ελληνικής παρακμής και αναγεννήσεως
1. Ο Σκοπός και τα παρατράγουδα
Πριν τον Β’ Παγκόσμιο πόλεμο τα κρητικά πολιτιστικά σωματεία εκτός Κρήτης ήταν ελάχιστα. Μετά τον Πόλεμο και μέχρι την δεκαετία του 1980 σχεδόν σε κάθε δήμο της Αττικής αλλά και σε πολλές πόλεις της Ελλάδας είχαν ιδρυθεί σύλλογοι Κρητών. Αυτή η εξάπλωση οφείλεται σε δύο λόγους: την έκρηξη της εσωτερικής μεταναστεύσεως στα μεταπολεμικά χρόνια και στην δεκαετία του 80 με την «εργαλειοποίηση» των Κρητών στον ανταγωνισμό των πολιτικών κομμάτων για την πολυπόθητη εξουσία.
Ο πολιτιστικός σκοπός των Κρητικών σωματείων είναι βασικά ο ακόλουθος:
- α. η αναπαραγωγή του τοπικού πολιτισμού της Κρήτης στον κόσμο των ετεροδημοτών και των αποδήμων
- β. η διατήρηση της κοινωνικής επαφής μεταξύ των συντοπιτών και η κοινωνική αλληλεγγύη
- γ. η διατήρηση των πολιτιστικών και κοινωνικών δεσμών με τον ιδιαίτερο τόπο καταγωγής.
Σήμερα λόγω της οικονομικής κρίσεως, όσα σωματεία πλήρωναν νοίκι για τα γραφεία τους, αντιμετώπισαν πρόβλημα, οπότε είτε φιλοξενούνται σε άλλα σωματεία με ιδιόκτητο χώρο είτε συγχωνεύονται είτε διαλύονται.
Επίσης ορισμένα σωματεία αντιμετωπίζουν πρόβλημα ανανεώσεως στελεχών. Πάντως είναι άγνωστο, αν η πρώτη αιτία των δυσκολιών συνέχειας είναι η οικονομική κρίση ή η κομματικοποίηση του σωματείου ή η παγίωση καθεστωτικών καταστάσεων. Γνωρίζω σωματείο, που ο πρόεδρος παραμένει στον θρόνο του πάνω από 35 χρόνια! Όλο λέει, ότι έχει κουρασθεί και θα παραιτηθεί αλλά φροντίζει να εγγράφει ως μέλη, μόνο όσους τον υποστηρίζουν. Σε ένα άλλο σωματείο εκλέγονται 21 μέλη από το πλειοψηφίσαν ψηφοδέλτιο και ούτε ένα από τα μειοψηφίσαντα!!
Επίσης συνηθίζεται παραμονές εκλογών να καλούνται να ψηφίσουν και μέλη άλλων κρητικών σωματείων. Εννοείται, ότι αυτά τα «νέα μέλη» μετά τις εκλογές εξαφανίζονται.
Αυτές οι πρακτικές υποβιβάζουν τον πολιτισμό και το Κρητικό όνομα.
2. Να καλύψουμε το έλλειμμα αναφορικού πολιτισμού
Από κοινωνιολογικής πλευράς χωρίζω τον πολιτισμό μας σε δύο επίπεδα:
- α. το επίπεδο της διαχρονίας, που αφορά τις μορφές του πολιτισμού μας, οι οποίες έχουν τις ρίζες τους στο παρελθόν και
- β. το επίπεδο της επιχρονίας, που αφορά τις μορφές του πολιτισμού, που προκύπτουν από τις ανάγκες του σήμερα αλλά και του αύριο του Ελληνισμού.
Διαθέτουμε ένα πολύ πλούσιο διαχρονικό πολιτισμό και οι μορφές του είναι:
- β.α. ο λόγιος πολιτισμός, με τα ανυπέρβλητα έργα των αρχαίων ελλήνων συγγραφέων και των Πατέρων της Εκκλησίας.
- β.β. ο παραδοσιακός λαϊκός μας πολιτισμός, που περιλαμβάνει τα δημοτικά, τα λαϊκά και τα ρεμπέτικα τραγούδια καθώς και τις παραδόσεις, τους χορούς και τα τραγούδια όλων των τοπικών μας πολιτισμών.
- β.γ. ο νεότερος πνευματικός μας πολιτισμός, που εκκινεί με τον Κορνάρο και τον Χορτάτση, κορυφώνεται με τον Σολωμό, τον Παλαμά, τον Καβάφη, τον Καζαντζάκη και καταλήγει στον Μίκη Θεοδωράκη, τον Σεφέρη και τον Ελύτη.
Η τραγωδία μας έγκειται στις ελλείψεις που έχουμε στις μορφές του επιχρονικού πολιτισμού.
Αυτές είναι τρεις:
- α. ο κοινωνικός ή καθημερινός πολιτισμός
- β. ο πολιτικός πολιτισμός
- γ. ο αναφορικός πολιτισμός
Στις απογοητευτικές ελλείψεις του επιχρονικού πολιτισμού μας οφείλεται η σημερινή παρακμή μας και η παταγώδης αποτυχία μας, να αξιοποιήσουμε τις ιδιαίτερα ευνοϊκές διεθνείς συνθήκες στα χρόνια της Μεταπολιτεύσεως και να οικοδομήσουμε ένα σύγχρονο κράτος , σύγχρονο πολιτικό σύστημα και μία σύγχρονη βιώσιμη οικονομία.
Ως κοινωνιολόγος αλλά και προσωπικά δίνω ιδιαίτερη σημασία στην ύπαρξη ενός αναφορικού πολιτισμού, γι αυτό και καθιερώνω για πρώτη φορά αυτόν τον όρο από τις φιλόξενες σελίδες των «ΚΡΗΤΙΚΩΝ ΝΕΩΝ».
Ως αναφορικό πολιτισμό εννοώ την ύπαρξη ενός συνειδητού και συλλογικού συστήματος αξιών.
Πέσαμε στον γκρεμό των Μνημονίων, αφού προηγουμένως είχε καταρρεύσει το σύστημα των παραδοσιακών αξιών μας, το όποιο στηριζόταν στο τρίπτυχο: Θρησκεία, πατρίδα, οικογένεια. Η κυρίαρχη ιδεολογία της Μεταπολιτεύσεως εφήρμοσε την καταστροφική συνταγή: πονάει κεφάλι, κόβει κεφάλι,
Δεν πρόκειται να βγούμε από την κρίση, ακόμη και αν βγούμε στις αγορές, ακόμη και αν η Ελλάδα πλημμυρίσει στο πετρέλαιο και ντουμανιάσει στο φυσικό αέριο, εάν δεν αλλάξει η νοοτροπία των Ελλήνων.
Ο διακόπτης θα γυρίσει, μόνο όταν οι Έλληνες θα μάθουμε να βάζουμε το γενικό καλό πάνω από το ατομικό μας συμφέρον.
Όσοι λένε, ότι αυτό δεν γίνεται, απλώς ομολογούν, ότι οι ίδιοι δεν έχουν διάθεση να αλλάξουν.
3. Η σημασία των πολιτιστικών σωματείων.
Χρειαζόμαστε μία ποιοτική επανάσταση, μία επανάσταση των συνειδήσεων, όπως έλεγε ο μακαριστός μητροπολίτης Κισάμου και Σελίνου Ειρηναίος Γαλανάκης.
Χρειάζεται ένας νέος διαφωτισμός, μία νέα Φιλική Εταιρεία του πνεύματος. Αυτό δεν μπορεί να γίνει από το πολιτικό μας σύστημα, όχι μόνο διότι έχει χάσει την αξιοπιστία του αλλά μάλλον διότι δεν θέλει να ξυπνήσει το χαϊβάνι ο λαός.
Χρειαζόμαστε ένα νέο Ξεκίνημα εκ των ΚΑΤΩ, από τον ίδιο τον λαό. Από αυτή την ανάγκη προκύπτει η τεράστια ευθύνη αλλά και η δυνατότητα που έχει το Εθνικοτοπικό κίνημα σε όλη την Ελλάδα, δηλ. τα σωματεία καταγωγής.
Τρεις είναι οι στόχοι, που το Κρητικό πολιτιστικό κίνημα μπορεί να πάρει πρωτοβουλία για την ανάπλαση του πολιτισμού μας και της νοοτροπίας του Έλληνα:
- α. η ιδεολογική και όχι μόνο πολιτιστική αναπαραγωγή της εθνικής μας ταυτότητας χωρίς κομματικές επιρροές. Ο πατριωτισμός να γίνει κοινός τόπος όλων των Ελλήνων ανεξαρτήτως κομματικών προτιμήσεων. Γίνεται πολλή συζήτηση για χωρισμό Κράτους-Εκκλησίας. Θα πρότεινα κάτι πολύ πιο σοβαρό και επείγον: ΤΟΝ ΧΩΡΙΣΜΟ ΟΛΩΝ ΤΩΝ ΚΟΜΜΑΤΩΝ ΑΠΟ ΤΟ ΔΗΜΟΣΙΟ, ΤΗΝ ΤΟΠΙΚΗ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗ ΚΑΙ ΤΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟ.
- β. η συμβολή στην αντιμετώπιση του δημογραφικού μας προβλήματος σε συνεργασία με την τοπική αυτοδιοίκηση και
- γ. η συμβολή στην διαμόρφωση ενός σύγχρονου συστήματος αξιών μέσα από ένα ευρύ κοινωνικό διάλογο με θεμέλιο τις παραδοσιακές αξίες του Διαχρονικού μας πολιτισμού και την αναβίωση της παραδόσεως του ελληνικού κοινοτισμού. Αυτός θα είναι ο νέος αναφορικός μας πολιτισμός.
Ο σύγχρονος Έλληνας πρέπει να αποτελέσει ένα ποιοτικό πρότυπο διεθνούς ακτινοβολίας. Μόνο ο ανθρώπινος παράγοντας μπορεί να αποδείξει, ότι ένας πολιτισμός είναι ζωντανός και έχει περιεχόμενο. Δεν φτάνουν τα μνημεία μας και τα συγγράμματα των βιβλιοθηκών. Χρειαζόμαστε Έλληνες με ενσωματωμένη μέσα τους την ΑΞΙΟΠΡΕΠΕΙΑ, την ΠΡΕΠΕΙΑ, τον ΠΑΤΡΙΩΤΙΣΜΟ και την ΕΥΘΥΝΗ.
Μόνο έτσι θα εξασφαλίσουμε το μέλλον της πατρίδας μας και του Ελληνισμού, διαφορετικά μας περιμένει η διάλυση του κράτους μας και η εξαφάνιση του Ελληνισμού έπειτα από 5000 χρόνια ένδοξης πορείας.
Αυτό το άρθρο δημοσιεύτηκε στην μηνιαία Κρητική εφημερίδα" ΚΡΗΤΙΚΆ ΝΈΑ ", φυλ. Νοέμβριος 2018
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου